KOTLINA KŁODZKA
Dzierżoniów - Niemcza - Wojsławice - Stolec - Kamieniec - Złoty Stok - Lądek -
g. Bialskie - j. Niedźwiedzia - g. Bystrzyckie - Spalona - Bystrzyca - Kłodzko
21-26 maja 2018
nieco dalej: KOTLINA
KŁODZKA c.d.: Gorzanów - Wieczność – Spalona - Droga Sudecka -
Niemojów - Mostowice - Topielisko Zieleniec - Duszniki - Lewin -
Kudowa - g. Stołowe - Radków - Wambierzyce – Ścinawka (---)
Głuszyca - Krzeszów - Kamienna Góra – przeł. Kowarska - Kowary -
Jelenia Góra Marciszów - Bolków - Dobromierz - Sędzisław 30
sierpnia - 10 września 2018
Tu schemat szlaku, na ogólnodostępnej mapce OpenStreet
seria naszych ostatnich
ekspedycji w Kłodzką rozpoczęła się w zeszłym roku:
http://www.tomek.strony.ug.edu.pl/sowie (drugi opis)
w tym roku inaugurowaliśmy
przedwiośnie w Rudawach i Izerskich:
http://www.tomek.strony.ug.edu.pl/opisy/rudawy
Trochę się zapóźniłem z
wiosenną penetracją Dolnego, a dawno nie byłem w Kotlinie Kłodzkiej. TLK nie
sprzedają mi biletu na rower, a więc jeszcze jeden dzień straty. Paskudny jest
ten nocny przejazd: bardzo niewygodne wieszaki na rower, światło mam całą noc w
oczy, nie widzę roweru, a w przedsionku stoją jakieś podpite typy bez biletu,
ciągły smród papierochowy pielgrzymkujących do wychodka palaczy opętanych
nałogiem, popsute koszmarne szklane drzwi mogące zgnieść nieostrożnego pasażera.
Przez kilka godzin zgrzytają mi co minutę przed oczami. Nigdy nie zgadzajcie się
na miejsce nr 11! Postój planowy w Poznaniu ok. 45 minut, i we Wrocławiu jeszcze
godzina! To właśnie są całe realia PKP.
We Wrocławiu ktoś szarpie
się ze swoim rowerem na sąsiednim wieszaku, wysiadamy rankiem w Jaworzynie i
okazuje się na peronie że podczas tamtej szarpaniny złamał mi dwie szprychy - i
z takim obciążeniem daleko nie pojadę, a w Jaworzynie pewnie nie znajdę sklepu i
majstra. Zatem muszę trochę zmienić plany: pojadę KD tylko do Dzierżoniowa a nie
Pilawy Dln. W Dzierżoniowie znajduję serwis w którym przy okazji porządnie
centrują mi koło. Interesujące widoki z lokalnych dróg Wzgórz
Niemczańsko-Strzelińskich. W Dobrocinie kilometr zjazdu w bok do pięknie
położonego nad wodą pałacu (prywatny, ogrodzony).
Bardzo oryginalnie położona
Niemcza na stromych zboczach, z resztkami murów obronnych - to tu była opisana w
kronikach i opowiadaniu Karola Bunscha sławna dramatyczna obrona w oblężeniu,
1017.
Cesarz nakazał naszym zbudować różnego rodzaju machiny
oblężnicze,
wnet atoli ukazały się bardzo podobne do nich u przeciwnika. Nigdy nie słyszałem
o oblężonych, którzy by z większą od nich wytrwałością i bardziej przezorną
zaradnością zabiegali o swoją obronę. Naprzeciw pogan [Wieletów] wznieśli krzyż
święty w nadziei, iż pokonają ich z jego pomocą. Gdy zdarzyło im się coś
pomyślnego, nie wykrzykiwali nigdy radości, ale i niepowodzenia również nie
ujawniali przez wylewne skargi.
(kronika Thietmara księga VII, 60)
Miasteczko robi wrażenie
nieco zapomnianego z lat 70tych. Do Wojsławic jazda w dużym upale, Sunia musi
poczekać na smyczy przy bramie, bilet bezpardonowe 25 zł… Ale arboretum jest
imponujące; co prawda już jest po szczycie kwitnienia azalii, ale i tak robią
wspaniałe wrażenie, polecam wiosną.
Jedziemy S przez Ciepłowody,
Bobolice bardzo ładną pagórkowatą okolicą z szerokimi widokami Stolca. Tu
biwakowaliśmy
wiele lat temu ze Zbyszkiem,
ogromny okap jaskini Skałek
Stoleckich nosi ślady libacji miejscowych mętów, odradzam więc spanie tu w
pogodne noce. Na szczęście w sąsiedztwie jest mnóstwo lasków i zagajników. Rano
okazało się, że spaliśmy w gniazdowisku kleszczy; zdjąłem ich ze sześć.
Zwiedzamy Stolec z dwoma
zabytkowymi kościołami i ruiną pałacu. Jazda S na Kamieniec Ząbkowicki. Od
ostatniej wizyty zmieniło się wiele. Obiekt przejęła gmina, i o dziwo nie
skończyło się tak jak zwykle. Miejscowi bardzo energicznie zabrali się za
zdobycie dotacji i zorganizowanie odbudowy.
Teraz pracuje tu ciągle
kilkadziesiąt osób i postęp jest imponujący. Trwa rekonstrukcja wnętrz, za kilka
lat może być to jeden z najokazalszych w Polsce pałaców! Czy jednak będzie w
stanie się utrzymać po zakończeniu prac? Zwiedzanie bezpardonowe 25 zł, ale bez
żalu bo prace są imponujące… Budowla 19-wieczna Księżniczki Marianny Orańskiej
której losy związane są z wieloma miejscami Kotliny Kłodzkiej. Mezalians,
nieszczęśliwe utarczki z władcami.
https://www.youtube.com/watch?v=iZ4Xx_hIAPo
(pomiń irytujące pierwsze 1,5 min)
Unikatowe rozwiązania
techniczne, niebagatelny koszt równowartości 3 ton złota… A po wojnie najpierw
bezprzykładny rabunek i dwukrotne podpalenie przez Red Army, potem
dokończenie dewastacji przez Polaków prywatnych i państwowych, niefortunny
dzierżawca.
http://www.zamkipolskie.com/kaec/kaec.html
https://podroze.onet.pl/polska/dolnoslaskie/turystyczny-cud-w-kamiencu-zabkowickim-nowe-zycie-monumentalnego-palacu/wdpc528
Z Kamieńca wzdłuż nieczynnej
kolei do Złotego Stoku. Zapraszam na przejazd sprzed lat
https://www.youtube.com/watch?v=NwCswBR7D0Q
Tu obiadujemy w sympatycznym barze z werandą, zwiedzamy
okolice kopalni złota i bardzo mozolnie w upale pcham rower z pieskiem stromym
asfaltem przez Góry Złote. Zjazd w kierunku Lądka, ale nie chcę wjeżdżać do
miasteczka na wieczór - więc wcześniej skręcamy w lewo na Orłowiec (trasa dalej
prowadzi w kierunku granicy i Borówkowej), pamiętam jakieś ładne miejsca na
łące. Po tamtych miejscach nie ma śladu, ale znajduję ładny biwak na trawiastym
stoku, ukryty przed widokiem z drogi.
Piękna wieczorna atmosfera,
ale rano zaczyna pokropywać deszcz. Szybkie zwijanie póki nas nie zlało i jazda
do Lądka. Tu także azalie na trawnikach, pochmurny dzień, zwiedzam interesujący
stary Zdrój Wojciech. A w samym Lądku także zaczynają się remonty.
W stronę Stronia prowadzi
szlak rowerowy z wiatami, pierwsza jeszcze na końcu Lądka, kolejna w Nw.
Gierałtowie. Przebąkuje się o reaktywacji kolei z Kłodzka do Stronia. Film
sprzed ponad 20 lat (z tym samym "osiołkiem" 18 który spotkaliśmy wiosną w
Kłodzku)
https://www.youtube.com/watch?v=sOxhhePVjKU . W Stroniu niemal załapaliśmy się na zwiedzanie huty szkła; szkoda
bo kusiła mnie od dawna, a zabrakło nam dosłownie dwóch minut. Trzeba zwiedzanie
rezerwować wcześniej.
http://www.pttk-stronie.pl/huta-szkla-krysztalowego,49.html
https://www.youtube.com/watch?v=PUPQ6tDQchk
szkło uranowe
Niebo ciemnieje, pogrzmiewa,
w Bielicach razem z pierwszym deszczem wjeżdżamy na teren ośrodka Chatka
Cyborga. Duży ładny obiekt, najwyraźniej zatłoczony, dostajemy sympatycznie
obiad, piesek także mile przyjęty. Tymczasem lokujemy się w dużej pięknej
drewnianej wiacie z pięterkiem, a rozpoczyna się ulewa z piorunami. Rokowania o
miejsce z łóżeczkiem nieudane, ale sugestia pozostania w wiacie przyjęta
sympatycznie, free. Za spanie w tej drewnianej
wiacie z widokiem z werandy na góry, zapłaciłbym dwakroć tyle co za łóżeczko. To
naprawdę piękne miejsce na noc dla takich turystów, polecam Cyborga. Te
okolice także związane są z Marianną Orańską.
Ale po 3 godzinach deszcz
mija, niebo trochę się przeciera - ruszamy w góry Bialskie. Nie możemy wybierać
stromych skrótów i z musu jadąc i pchając bardzo okrężną drogą przez sam koniec
tego pustego zakątka
http://www.static.stronie.pl/download/attachment/992/mapa-tresc.pdf
do wiatki „na poziomicy
1000”; miejsce jest jednak mało widokowe - tylko na nocne spanie. Wiatka jest odnowiona, wstawione dwa okienka na poddaszu, śpimy
spokojnie.
Rano jazda prawie po równi
asfaltowym chodniczkiem szlaku „poziomicy 1000” na przeł. Suchą. Tu kolejna
odnowiona wiata, a jest tu znacznie ładniej niż na ostatnim noclegu. Stromy
paskudny zjazd ostrym szutrem do asfaltu z przeł. Płoszczyny, tu także wiatka, z
miejscem na ogień.
Bolesławów (maszyna akurat wylewa
tu nowy asfalt), w Starej Morawie skręt na Kletno. Będę po raz trzeci usiłował
zwiedzić Niedźwiedzią, ale bez wielkiej nadziei bo limit wycieczek jest twardo
egzekwowany. Trochę jadę, trochę prowadzę stromym asfaltem; wyprzedza nas jakiś
samochód. W kasie oczywiście informacja, że miejsc brak. Ale podchodzi jakiś pan
z plakietką przewodnika, okazuje się że to on wypatrzył nas z tamtego samochodu,
jakoś zapadł mu w serce piesek na rowerze, i po sympatycznej interwencji
dostajemy się jednak do środka. Jaskinia jest rzeczywiście bajkowa; a dodatkowo
odsłonięto parę lat temu ciąg dalszy - przylegający wielokrotnie większy system
komór, z jeszcze bardziej atrakcyjnymi tworami.
Trwają prace przy
udostępnieniu, a po oddaniu do zwiedzania będzie to naprawdę imponujący obiekt.
Prowadzę rower stromym asfaltem w kierunku Siennej, mijając sztolnię uranową. Z
Janowej Góry malowniczy widok na okolice Czarnej Góry i Siennej. Stan Siennej
woła o pomstę do sądu: kiedyś to miejsce było istną perełką górskiego
krajobrazu, teraz oddane w pacht bezwzględnym deweloperom, razi wielkimi
turystycznymi blokami.
Przybytek bezwstydnej
chciwości! Zjeżdżamy do baru ze stolikami pod wiatą, akurat dla nas z pieskiem.
Lektura karty powoduje nerwowy tik: trudno znaleźć pozycję tańszą od 40 zł. Na
pobliskim parkingu innej firmy anons jak wyżej: nie wierzę oczom, taka
pazerność. Nie chcę nawet patrzeć na ten diabelski przybytek, prowadzę rower na
przeł. Puchaczówkę. Jakieś 200 m powyżej przełęczy wypatruję miejsce na noc w
rejonie ruin dawnego szałasu.
Jeden z piękniejszych
biwaków, na łąkach schodzących do przełęczy, z rozległymi widokami na stoki. I
największa atrakcja: nie widać stąd Siennej-koszmarka. Rano kilkaset metrów dalej
penetruję poniżej asfaltu małą wiatkę podobną jak ta w Górach Bialskich; stoi
jeszcze, ale wygląda na zaniedbaną. A nie ma powodu aby ją remontować - wszak
tuż niedaleko jest do wytworności Siennej… Długie zjazdy na Idzików, Wilkanów,
Domaszków, Długopole.
Potężnieje upał, na Porębę
jedziemy polną drogą wśród bujnych kwitnących łąk. Z Poręby bardzo strome
pchanie roweru na przełęcz, paskudny upał, co 20 kroków muszę chwilę odsapnąć.
Od Przełęczy nad Porębą jedziemy Drogą Sudecką z czasu II Wojny, tajemniczy
rejon Gór Bystrzyckich pełen zagadek.
https://eloblog.pl/autostrada-sudecka-zagadka-gor-bystrzyckich/
Jestem dziś całkiem
wykończony stromiznami i upałem, na pierwszej łące walę się w trawę w cieniu,
śpię godzinę jak zabity. Nie penetrujemy więc wojennych obiektów. Kiepskim
dziurawym asfaltem na przeł. Spaloną, schronisko Jagodna.
https://fotopolska.eu/579506,foto.html
Po pokrzepieniu zakończonym
czerwonym winkiem na wiwat zjeżdżamy drogą na Nw. Bystrzycę, po kilkuset metrach
w lewo asfaltem w dół 1,5 km na Młoty, i po minięciu tuż z lewej małego stawku
retencyjnego, w lewo 100 m - jestem na wypróbowanym ładnym i spokojnym miejscu
na łączce nad stawkiem niedaleko podleśniczówki.
Spokojna i nareszcie
chłodniejsza noc. Czuję, że na tę wycieczkę, w takich upałach akurat jest to
wystarczające, czas wracać.
W Kłodzkiej prowadzone są
duże roboty kolejowe, nie mam rozkładu jazdy, nie bardzo wiem jak wracać:
Kłodzko-Wałbrzych czy Kamieniec-Wrocław, więc zjazd do Bystrzycy i tam na stacji
zdecyduję. Nie mogę zadać takiej zawiłej kwerendy przyjaciołom telefonicznie.
Informacja kolejowa telefoniczna także odpada, bo jak znowu będę odbierał
tasiemcowe instrukcje wydane przez automat - które przyciski naduszać, i
zapewnienia „w trosce o najwyższą jakość usługi” - to powali mnie apopleksja!
Stacja w Bystrzycy zamknięta na głucho, pociągi nie kursują, żadnej informacji.
Najbliższa i jedyna w Kotlinie kasa biletowa jest w Kłodzku (nawet graniczna
stacja Międzylesie nie ma kasy biletowej)… No, to mam podarek od PKP: ruchliwym
asfaltem w upale ekstra 14 km. Dojechaliśmy żywi, kasjerka z kasy KD obsługuje
dwa komputery: jeden KD a drugi IC. Służy informacją, sprzedaje bilet KD do
Wrocka i bez mrugnięcia okiem takiż na rower i takiż dla pieska. I bez problemu
potrójne (!) bilety na TLK z Wrocka do domu… Mamy godzinę do odjazdu, z zewnątrz
słyszę podniecający odgłos parowozu! Rzeczywiście, przy peronie w chmurze dymu,
stoi tam TKt48 z pociągiem z Jaworzyny. Podchodzimy, piesek nawet nie panikuje
przy syczącej i parskającej niecierpliwie boskiej maszynie. Charakterystyczny
maszynista - Pan Zbyszek Gryzgot, podobno najstarszy maszynista parowozu.
Sympatycznie rozmawiamy, znam go z licznych kolejowych filmów z Youtube.
https://www.youtube.com/watch?v=sUoP13hHAd4
A Sunia jest ulubienicą
kolejarzy (przyznaję, że o to ostatnie zdjęcie byłem zazdrosny)...
Odjeżdżają z kopyta, z
fantazją i przytupem - kultową trasą na Wałbrzych.
https://www.youtube.com/watch?v=WlEBHcAc5HA
Po stacji snuje się sinawy
dym spalin węglowych. Ech, nie zapomnę tego boskiego aromatu sprzed lat, gdybym
miał pusty słoik to nabrałbym go sobie do domu… Podjeżdża odrapany nieziemsko
skład elektryczny do którego wspinam się jak na Zawrat, z rowerem. Mamy długą
jazdę, więc spokojnie rozkulbaczam się w pustym pociągu, pojadamy, popijamy,
konduktorka sprawdza bez mrugnięcia okiem (!) bilety, również ten na rower (!).
W Kamieńcu wielu pasażerów wychodzi; trochę dłuższy ten postój, wreszcie
przychodzi konduktorka w pełnym rynsztunku; czemu nie wysiadamy, bo tu przecież
koniec jazdy - przesiadka na autobus. Mało mnie krew nie zalała na taką
ignorancję: przecież kasjerka musiała wiedzieć że jest przesiadka, sprzedawała
bilet na rower i nie uprzedziła. Dziurkowała też bilet rowerowy konduktorka,
zresztą widziała rower, też nie zareagowała i nie uprzedziła! Gdybym wiedział,
to uniknąłbym tego co najbardziej kłopotliwe - targania roweru po
schodach-drabinie wagonu i pojechałbym piękną trasą na Wałbrzych. Pięknym
parowozem! Na Dolnym Śląsku przy takich przesiadkach nie robią na szczęście
problemu z przewozem roweru autobusem zastępczym. Jeszcze jedna przesiadka na
pociąg w Ziębicach, kolejna we Wrocławiu. I jedyna nagroda, że jazda w dzień, i
nie mamy koszmaru nocnej jazdy tą pokraką. Ależ mi PKP zafundowało atrakcje! I
nikt nie musiał się o nic trudzić - wystarczyło nie robić nic.
https://www.youtube.com/watch?v=QKZgj8BXNP8 TKt 48 kilka dni wcześniej
Polanica - Duszniki
https://www.youtube.com/watch?v=W0AKc8ZI3sk chrzciny Bolków
KOTLINA
KŁODZKA c.d.: GORZANÓW - WIECZNOŚĆ -
SPALONA - DROGA SUDECKA - NIEMOJÓW - MOSTOWICE - TOPIELISKO ZIELENIEC - DUSZNIKI - LEWIN - KUDOWA - GÓRY
STOŁOWE - RADKÓW - WAMBIERZYCE - ŚCINAWKA (---) GŁUSZYCA - KRZESZÓW - KAMIENNA
GÓRA - PRZEŁ. KOWARSKA - KOWARY - JELENIA GÓRA MARCISZÓW - BOLKÓW -
DOBROMIERZ -
SĘDZISŁAW
30 sierpnia - 10 września
2018
Tu schemat szlaku, na ogólnodostępnej mapce OpenStreet
31.08-4.09
5.09-10.09
polecam podobną trasę:
http://www.tomek.strony.ug.edu.pl/opisy/klodzka.htm
https://sudeckiedrogi.wordpress.com/2012/05/03/huta/ kamery
http://turystyka.bystrzycaklodzka.pl/download/attachment/702/droga-zblakanych-wedrowcow-pl.pdf
mini-przewodnik
Upały, strome podejścia i wiek sędziwy storpedowały część
moich majowych planów. Teraz ciąg dalszy Kotliny Kłodzkiej. Ciągle roboty
kolejowe na Dolnym nie rokują spokojnej jazdy. Niestety nocna jazda z
typowymi atrakcjami TLK. We Wrocławiu dwie minuty PRZED naszym przyjazdem
planowo odjeżdża jedyny pociąg KD do Gorzanowa bez przesiadki autobusowej.
Bo w Gorzanowie do Międzylesia ponownie przesiadka na autobus gumowy. W
Ziębicach mam trochę czasu, zaczyna padać. Podchodzę do przyjeżdżającego
autobusu zastępczego, mówię że jestem z rowerem (u nas na Pomorzu w takiej
sytuacji KATEGORYCZNIE zapowiada się, że przewóz roweru jest niedozwolony).
Kierowca uśmiecha się, wychodzi i składa dwa fotele przy drzwiach - tu jest
dla pana miejsce! Oj, gdzież to ja zawędrowałem, i co mnie tu jeszcze może
spotkać…
Interesujący pałac w Gorzanowie (już niemal w ruinie) przejął
nowy właściciel w 2012, czytałem optymistyczne oceny które chcę sam zobaczyć.
http://naszesudety.pl/wyniki-wyszukiwania,15.html?sPhrase=gorzan%C3%B3w
https://www.aktualnosciturystyczne.pl/produkt-turystyczny/jak-dwoje-zapalecow-paac-z-ruin-podnosi-ku-ogolnemu-poytkowi
https://www.radiowroclaw.pl/articles/view/83027/Palac-w-Gorzanowie-Zapomniane-piekno-zyskuje-dawny-blask?fbclid=IwAR2IpSb2XvemCDrPfSvcUDWUnMdmDU3Uxg33wvwBrIN_jO0N2D34A9dL7AQ#
Od ostatniego pobytu są duże zmiany: brama otwarta, parkuje
sporo samochodów, w środku ruch; pałac żyje! Nowy właściciel sam wyszukuje mnie
spośród krzątających się techników rozstawiających sprzęt na wieczorną imprezę,
przedstawia się i proponuje oprowadzenie. Większość najniezbędniejszych prac
jest wykonana - budowla pokryta dachami, a okna zabezpieczone. We wnętrzu kilka
pomieszczeń już odrestaurowanych, sporo unikatowych elementów wystroju wnętrz
już jest odsłoniętych; słusznie odłożył tynkowanie zewnętrznych ścian na koniec. Stale zatrudnionych jest tu kilkudziesięciu ludzi. Ale skala
zniszczeń jest ogromna, widokiem ruin można się było załamać.
Sam gospodarz,
Marek Haisig zrobił na mnie bardzo pozytywne wrażenie, jest silnie
emocjonalnie związany z zabytkiem i misją dla całej okolicy. Ale pewnie ma
problem w kontaktach z miejscowymi których zaprasza do pałacu na imprezy
[---] Mieszane uczucia miałem ja. Zastanawiałem się ile z osób, które
świetnie się na tej imprezie bawiło i zagrzewało właścicieli pałacu do jego
remontu, przyczyniło się bezpośrednio do jego dewastacji.
Życzę powodzenia w
wielkim zamierzeniu, wykonana wielka praca, polecam odwiedziny. Podjeżdżamy na biwak na stoku łąki,
niewidoczny z pobliskiej szosy, z widokami na pobliskie Góry Bystrzyckie.
Następnego dnia podjazd przez St. Łomnicę w kierunku Polanicy, przy drodze
zwiewne zimowity piękne jak z zaświatów.
Od Pokrzywna skrobiemy się w Góry
Bystrzyckie, kilometr W za wsią b. ładne miejsce biwakowe obok ruin leśnictwa,
ze stolikami i wiatami, miejscem na ogień i namioty. Z odszukania ruin fortu
Fryderyka (Blokhaus)
https://polska-org.pl/549119,Pokrzywno,Fort_Fryderyka.html) rezygnuję, wkraczamy na Wieczność… To jedna
z wielu starych gruntowych dróg Gór Bystrzyckich, poprowadzona niemal płasko,
idealnie prosto ok. 6 km. Pod koniec w prawo odchodzi ścieżka Wielkiego Strachu
z małą kapliczką na kamiennym słupku, a tuż obok niesamowity Strażnik Wieczności
(Grauer Mann). Napis Nesselgrund na figurze, to
Pokrzywno na początku szlaku.
W okolicy aż roi się od
tajemniczych legend, chociażby
http://czastajemnic.blogspot.com/2015/07/spotkanie-z-demoniczna-istota-koo-huty.html
o tyle interesujące, że po raz
pierwszy szedłem Wiecznością właśnie wieczorem w lecie 1987 ubrany w ciemny
płaszcz, i napotkałem grupkę innych turystów, którzy dziwnie się spłoszyli na
mój widok... Inne legendy:
http://turystyka.bystrzycaklodzka.pl/download/attachment/702/droga-zblakanych-wedrowcow-pl.pdf
http://naszesudety.pl/straznik-wiecznosci-w-gorach-bystrzyckich.html
http://gdziebytudalej.pl/straznik-wiecznosci/
Tak więc tego dnia nie tylko wkroczyłem na szlak Wieczności,
ale znalazłem się po Drugiej Stronie… O dziwo, komórka ma stąd zasięg i działa
jakby nigdy nic. Kawałek dalej na rozstaju skręcamy w lewo i okrążając
zabudowanie Huty i wielką polanę podjeżdżamy na skraj urwiska z wspaniałym
widokiem w dół, na E. Z reguły wycofywałem się na początku zabudowań bo były
niesympatycznie ogrodzone, nie róbcie tego błędu! Podziwia ten widok grupa kilku
osób które okazują się Holendrami, mającymi w okolicy swoje korzenie rodzinne.
Sympatyczna znajomość. Znowu mam problem wideo: jak zwykle zapełniona
przypadkowo karta Mobiusa, nie zabrałem zapasowej, nie zabrałem co gorsza kabla
USB do Mobiusa, akumulator Nikona padnięty, ech! Ależ klęska, bo miejsce jest
unikatowe, polecam bo doskonałe na biwak, co prawda bez wiatki ale
nasłonecznione już od wschodu! Na jesieni otrzymałem maila od zaprzyjaźnionych
Holendrów, ze zdjęciem które wklejam. Pogoda się psuje, krótko idę na pobliski
fort Wilhelma, są to resztki transzei w lesie, z ziemiankami krytymi sklepieniem
z luźnych kamieni. Sporą połać Bystrzyckich z siecią lokalnych szlaków w rodzaju
Drogi Zbłąkanych Wędrowców zostawiam na kolejną bytność. Długi zjazd leśnymi
drogami do asfaltu (kierunek na Młoty, Bystrzycę)
http://gorybezgranic.pl/podziemna-elektrownia-w-mlotach-gory-bystrzyckie-vt2657.htm
tu w kropiącym deszczu podjazd na piękne miejsce biwakowe w
stronę Spalonej, to samo co w maju.
Tym razem rozstawiam namiot w kapiącym
deszczu, zbieram resztki suszu w pobliskim lesie. Idę do pobliskiej leśniczówki
po pomoc sprzętową. Sympatyczny leśniczy wyszukuje ładowarkę, zostawiam tu
powerbank na noc, i kasuję na tutejszym laptopie błędne pliki blokujące
kartę Mobiusa. Rano w tężejącym deszczu prowadzę rower stromo asfaltem na
Spaloną. Lądujemy w schronisku przeczekując deszcz i krzepiąc się najpierw
cieleśnie a potem duchowo, grzańcem.
https://fotopolska.eu/579506,foto.html
Po 2 godzinach jazda mglistym i mokrym
asfaltem do przeł. Nad Porębą, tu zjazd w dol. Dzikiej Orlicy. Asfalt jest
odnowiony, okolica nieco bardziej zadbana, pogoda kiepska. W Niemojowie stare
płyty nagrobne przy kościele, oglądamy wykopaliska interesującego dworu, który
należy również do fundacji właściciela Gorzanowa.
Niebo jest niezachęcające, więc usiłuję
uciekać na N w stronę Dusznik. Ale po kilometrze rozsądek zwycięża: przecież
zleje nas jak amen w pacierzu, schować się nie ma gdzie, a mokry po poprzedniej
nocy namiot jest odpychający. Więc wracamy ten kilometr i okupujemy podłogę
wiatki przy placu zabaw i przystanku autobusu, obok przejścia granicznego do
Czech. Najmniej sympatyczny biwak tej wycieczki - w środku wsi, na betonie. Na
szczęście padający deszcz zniechęca miejscowych do wieczornych libacji przy
stolikach. Rano szybko mijamy Poniatów, nieco dalej piękny zakątek po lewej nad
malowniczym jeziorkiem Rudawa (ogrodzony, zakazy…).
2,5 km za Lasówką tuż za
mostkiem, po lewej wzdłuż potoku bardzo piękne zagospodarowane bezpłatne miejsce
biwakowe: miejsca na ognisko, liczne stoliki, wiata. W lecie rozstawiają się tu
na dłużej amatorzy wakacyjni z camperami; ci dzisiaj napotkani byli sympatyczni.
Nieco dalej odbijamy w górę w prawo gruntową drogą na Topielisko; jest po dwóch
deszczowych dniach, więc nie ma co szukać skrótów. Kawałkiem asfaltu i leśną
drogą w kierunku wieży widokowej, po drodze krótki odcinek drewnianej estakady
nad bagniskiem. Zapomniałem o zapasie wody, nabieram czerwonawy przejrzysty płyn
z sączącego się strumienia. Ta woda jest zdatna do picia, smak co prawda jest
nieco zmieniony, ale kolor humusu pochodzi nie z topielców, ale z substancji
garbnikowych borowiny, podobnych do barwników czarnej herbaty. Czekamy w mglistą
pogodę aż ostatni turyści pospieszą na późną kolację do Zieleńca, i rozkładamy
się na drugim piętrze drewnianej wieży.
Utopce i topielice snuły się
bezszelestnie u dołu przez całą noc, nie nagabując utrudzonych wędrowców…
Chłodnym słonecznym rankiem zjazd do Dusznik,
tu odnowiony częściowo dworzec.
Rezygnujemy z jazdy na Kudowę ruchliwą szosą-koszmarkiem; pojedziemy boczną
malowniczą trasą Kulin - Jeleniów. Piękne widoki, musimy tu koniecznie poszperać
dłużej przy następnej okazji. W Jeleniowie oceniam, że do Kudowy nie ma co
wjeżdżać na wieczór: muszę koniecznie wymienić klocki hamulcowe jeśli mamy
przeprawić się żywi przez Hejszowinę (Góry Stołowe). Podjeżdżamy
więc na Lewin, skuszeni przez drogowskaz na miejscowy Zalew. Źle skierowani
targamy się paskudną dróżką pod górę, z rosnącymi wątpliwościami co do tego
zalewu wysoko w górach? Nie chciało się poczytać dokładnie mapy i okazało się,
że dróżka wyprowadziła nas ze 100 m powyżej wody, za to na pięknych łąkach
wierzchowiny, z kapitalnymi wieczornymi rozległymi widokami.
Miejsce jest
właśnie parcelowane na działki. W nocy potężna gorąca wichura. Turystyczne
urządzenia nad zalewem są w likwidacji. W Lewinie czekamy na przejazd pociągu po
kultowym wiadukcie, tuż dalej tunel. W Lewinie mieszkała budząca kontrowersje
znana piosenkarka Violetta Villas, ze zbyt dobrym sercem dla piesków... W
Kudowie upał, robimy zakupy, mamy też dwie pary nowych klocków. Wyjazd na
Czermną, Kaplica Czaszek.
I dalej wleczemy się pod górę - muzeum w Pstrążnej.
Ciąg dalszy snucia się pieszo w potężnym upale zostawiając po lewej Błędne
Skały, pustkowia Gór Stołowych do asfaltu Kudowa - Karłów. W Karłowie zakupy,
usiłuję przejechać pod Szczelińcem, ale nie zniosłem tego koszmaru który
stworzono bądź co bądź w Parku Narodowym! Ciąg paskudnych straganów z obskurnych
desek, bary, parkingi, wszystko zakryte krzykliwymi reklamami toczącymi ze sobą wojnę
prześcigając się swoimi rozmiarami. Skandal, podobny jak w Siennej!
Dłuższą drogą okrążamy Szczeliniec, cicha i sielska Pasterka;
nabieram wodę u sympatycznych gospodarzy na końcu wioski, jedziemy w stronę
granicy. Za wsią szerokie pagórkowate pola w kapitalnym otoczeniu, z dominującym
masywem Szczelińca. Tu będziemy dziś spać! W zachodzącym słońcu rozstawiamy się
z kolacją.
Przy rozstawianiu namiotu coś złowrogo chrupnęło: złamałem paskudnie
maszt! Aż się spociłem z wrażenia, nie ma rady: trzeba wracać do gospodarstwa po
pomoc. Szczęśliwie znalazła się tam szpula ze stalowym cienkim drutem; obwiązuję
prowizorycznie ale ściśle, połamaną końcówkę; bez moich miniaturowych kombinerek
spalibyśmy pod niebem… Możliwe, że tamta nocna wichura nad Lewinem nadwyrężyła
mi namiot. A mamy tu kolejny z serii najpiękniejszych tegorocznych biwaków.
Ranek słoneczny i optymistyczny, podjeżdżamy szlakiem do granicy, po drodze
spora drewniana wiata dobra na ew. deszczowy biwak. Machovsky Križ, tu
koniecznie polecam wycieczkę na Broumovske Steny, byle tylko nie z
rowerem! Piękne zdjęcia Moravca
http://www.etf.cuni.cz/moravec/fotky/ind-brou.html
https://www.etf.cuni.cz/moravec/fotky/ind-brjv.html
My zjeżdżamy (a raczej sprowadzamy pieszo, i to na obu hamulcach) dawną
brukowaną (!) karkołomną drogą na Bożanovice z kapitalnym widokiem na Broumovske
Stieny. Odpoczynek w jesiennym słońcu, zjazd chodnikiem asfaltowym do Radkowa.
Nad Zalewem jednak nie odpowiada mi komercyjne otoczenie. W Radkowie idziemy do
lokalu polecanego mi przez Marka K.: ten niezwykły człowiek zna wszystko co
wartościowe na Dolnym Śląsku! Autor wspaniałych filmów, nie daje się namówić do
publikowania w Necie. Jego przewodnik po Dolnym byłby bezkonkurencyjny!
Rzeczywiście polecam: hotelik niezłej klasy, ładny secesyjny wystrój wnętrz,
dobra i niedroga kuchnia.
I to wszystko w małym trochę zapomnianym miasteczku
istnieje i zarabia na siebie. Sam Radków poza okolicą Rynku jest zaniedbany,
szukam budynku dworca nieczynnej już Kolei - jest tu piwna knajpa… W
popołudniowym upale jedziemy asfaltowym chodnikiem na Wambierzyce. Ruchu
samochodowego nie ma, liczne barokowe kapliczki pielgrzymkowe, szerokie widoki
na Szczeliniec, znajdujemy miejsce na płaskiej łące tuż przy przecięciu dawnej
Kolei Ścinawka - Radków.
Chłodna pogodna i spokojna noc. Rano w Wambierzycach
szukamy ratunku w miejscowej szkole: sympatycznie użyczają nam sprzętu do
ładowania. Trochę się nam spieszy na pociąg do Ścinawki. Niestety nie wejdziemy
z kamerą do kabiny maszynisty: strach przed terroryzmem, ich wideo rejestruje
sytuację w kabinie. W zastępstwie proponuję filmy
https://www.youtube.com/watch?v=WlEBHcAc5HA
https://www.youtube.com/watch?v=L44BjyaozBU
Wysiadamy w Głuszycy: tu koniec jazdy pociągiem; do
Wałbrzycha autobus gumowy. A my i tak stąd pojedziemy w Kotlinę Kamiennogórską,
ale dziś zwalamy się z wizytą u poznanych tak niezwykle Państwa z Rybnicy.
https://www.youtube.com/watch?v=P8djczHIsmg
Goszczą nas jak zawsze miło, śpimy z pieskiem luksusowo, a wcześnie rannym
chłodkiem ruszamy przez Unisław, Mieroszów. W Gorzeszowie odpoczywam pod skałką
gdy podjeżdża camper z dwójką sympatycznych Holendrów. W Krzeszowie chcę zrobić
użytek z Mobiusa, ale wypatruje to nadzwyczaj bystry kościelny filanc - a w
Krzeszowie filmowanie uważane jest za wstrętny występek, prawie tak jak w
Henrykowie, Czermnej (i Arabii Saudyjskiej). Tak i lądujemy po staremu - w
Kamiennej Górze u Freda, ale tym razem jest na gospodarstwie również drugi brat
- Romek. Dwudniowe sympatyczne lenistwo, jazda ładną drogą W na Szarocin,
Ogorzelec. Na N znowu pozostawiamy atrakcję Kolorowych Jeziorek w
Wieściszowicach, a na S malowniczy Zalew Bukówka na Bobrze i ładne Miszkowice.
Ech, znowu szykuje się plan na kolejną wycieczkę: czyż nigdy nie będzie końca
tych oczekujących w kolejce atrakcji na Dolnym? Tu oczywiście gęsta lokalna
atmosfera: Droga Głodu, nieczynny okopcony tunel, tajemnice wojenne, kopalnie
uranu…
https://www.youtube.com/watch?v=ORnunRFHrEY Pisarzowice, strażnicy z Hitlerjugend
https://www.youtube.com/watch?v=iX0gvj91gsc Biały Anioł przeł. Kowarska
Nadspodziewanie dobrze mi się wyjechało na przeł. Kowarską prawie bez
zsiadania z roweru. Zbyt tu pięknie aby jechać dalej: podchodzę stromo ścieżką w
lewo ok. 500 m. Po prawej pochyłe łąkowe zbocze w stronę Kowar, po lewej łąkowa
płaska wierzchowina gdzie rozstawiamy namiot; jakieś 50 m niżej jest przeł.
Kowarska.
Kolejny wspaniały biwak. Ranek słoneczny ale chłodny. Zjeżdżamy nie
szerokim asfaltem ale lokalnym chodniczkiem asfaltowym równoległym do szosy.
Pierwszą dróżką podchodzimy w stronę wylotu tunelu po stronie Kowar.
https://www.youtube.com/watch?v=iOQiu5_XQxU
Kowary - Ogorzelec dawny pociąg
https://www.youtube.com/watch?v=L8mCf6dAV6o ostatni pociąg Kam. Góra -
Pisarzowice
Szyny
zostały rozebrane i skradzione chyba całkiem niedawno. Tunel niezachęcający, nie
mogę zostawić tu pieska. W Kowarach zjeżdżamy do ekspozycji miniatur zabytków
Dolnego Śląska. Dotąd omijałem takie atrakcje podobnie jak Parki Dinozaurów, ale
tym razem idziemy. Aż nudni są z tą samą stawką 25 zł, bez zniżki! Miniatury
naprawdę robią wrażenie swoją starannością i nagromadzeniem w jednym miejscu.
Każdy musi mieć takie same odczucie: ależ to wspaniała kraina - Dolny Śląsk!
Kilka zdjęć jest bez podpisu; znacie te miejsca?
Z
drogi na Jelenią ładne widoki w lewo na pobliskie Karkonosze,
Ruina dworca w Mysłakowicach
https://www.youtube.com/watch?v=uOAGY823K6o Mysłakowice '96
https://www.youtube.com/watch?v=ojo8N-cXn6g koleją z Karpacza do Mysłakowic
Krążą
plotki o planach odbudowy kolei do Karpacza. Sporo miejsc do
biwakowania przy trasie do Jeleniej, między niewielkimi zagajnikami.
Droga jest bardzo ruchliwa, ale dla
rowerów jest obok ładnie poprowadzona asfaltowa ścieżka. W Jeleniej mamy jak
zawsze serdeczną gościnę w domu rodziny mojego kolegi ze studiów. System odmawia
sprzedania biletu rowerowego do Gdańska na dziś. Pewnie dałoby się wsiąść, ale z
bagażem i psem będzie to spore ryzyko. Kupuję więc bilet na jutro, a dziś robimy
jeszcze wieczorny wyskok ścieżką wzdłuż Bobru do pobliskiej Perły Zachodu.
Ponieważ jutro wyjazd mamy wieczorem, rano „na lekko” wsiadamy do pociągu „bylejakiego”.
Nie tak całkiem, bo KD oferują wygodny przejazd, a jedziemy w Kaczawskie, z
Marciszowa (wcześniej trudno było zaplanować bo wszędzie trwają tu intensywne
roboty torowe). Na N, najpierw pod górę; Bolków rozkopany, podjazd w upale na
pobliskie Świny, odpoczywamy w cieniu nad stawkiem,
i boczną drogą jazda E przez Wolbromek na Dobromierz. Tu spory zbiornik wody pitnej dla Wałbrzycha, zakazy
wstępu, a my lokujemy się nieco z boku na dłuższy odpoczynek w cieniu. Długa
droga powrotna SW przez Bogaczowice;
z Sędziszowa mamy pociąg do Jeleniej. Tu
wystawna kolacja, wieczorem na nocny pociąg do Gdańska, z wszystkimi atrakcjami
na jakie stać TLK…
To trzecia wycieczka na Dolny w tym roku, jeszcze bardziej
udana. Odwiedziliśmy kilka dawniej już znanych miejsc, kilka nowych. Kilka
optymistycznych akcentów; w pamięci została seria wspaniałych biwaków i lista
miejsc czekających na kolejny przyjazd.
Tomasz
Pluciński
nowy adres: tomasz.plucinski@ug.edu.pl